Przejdź do głównej zawartości

Powrót polio (?)


 We wrześniu 2021 roku odnotowano nowe przypadki polio (poliomyelitis, choroba Heinego-Medina) na Ukrainie- najpierw objawy wystąpiły u 17-miesiecznego dziecka, później wirusa wykryto u kolejnych 6. Teraz 17 lutego 2022 opublikowano informację, że wirus był przyczyną paraliżu 3-letniej dziewczynki z Malawi (Afryka południowo- wschodnia) w listopadzie 2021 roku.

W Polsce ostatni przypadek polio odnotowano w 1984 r., a od 2002 r. oficjalnie cała Europa była wolna od tej okropnej choroby. Polio wywoływane jest przez wirusa polio, będącego szczególnie groźnym dla dzieci poniżej 5 r.ż. Wirus żyje sobie w środowisku wodnym i jest odporny na temperaturę i niekorzystne warunki. Do organizmu dostaje się poprzez układ pokarmowy- niemyte warzywa i owoce zanieczyszczone kałem, brudne ręce, a także spotyka się go w ślinie. Wirus polio po dostaniu się do organizmu najpierw replikuje w komórkach nabłonka jelit. Następnie drogą układu krwionośnego dostaje się do węzłów chłonnych. Zaczyna się produkcja przeciwciał, która hamuje chorobę. Jednak nie u wszystkich osób wytworzą się przeciwciała lub utworzą dopiero po pewnym czasie, nie na tyle szybko by wyhamować rozwój dalszych objawów. A objawy w początkowej fazie mogą być łagodne i związane z układem pokarmowym lub ogólną reakcją organizmu: zmęczeniem, osłabieniem, apatią, podwyższoną temperaturą ciała. Jednak w miarę rozwoju choroby objawy będą związały się z układem nerwowym, ponieważ wirus ma w swojej otoczce białka, które łączą się z komórkami nerwowymi. Większość zakażeń jest bezobjawowa. Mogą występować też zakażenia poronne z nieswoistymi objawami oraz zakażenie z zajęciem opon mózgowo-rdzeniowych. U części zakażonych rozwinie się porażenie wiotkie- wirus atakuje neurony motoryczne, głównie nóg. Niestety może też zaatakować struktury podstawy mózgu, jądra nerwów czaszkowych, ośrodek oddechowy czy ośrodek krążenia, co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Bardzo rzadko zdarza zapalenie mózgu. Wirus polio zagraża głównie dzieciom, wywołując nagłe osłabienie mięśni i szybko przeradzając się w gwałtowną infekcję. Na polio nie ma lekarstw, chorobę leczy się tylko objawowo. 1/200 osób zachoruje ciężko.

Szczepionkę na polio wynalazł polski uczony, Hilary Koprowski- był polskim wirusologiem na stałe przebywającym w USA. W 1948 roku stworzył pierwszą skuteczną szczepionkę, którą wytworzył poprzez mieszanie fragmentów mózgów szczurzych zainfekowanych wirusem z solą fizjologiczną. Następnie taką zawiesinę wstrzykiwał kolejnej grupie gryzoni. Po kilku takich cyklach otrzymywał żywego, ale osłabionego wirusa, którego podał małpie. Małpa nie zachorowała i nie obserwowano żadnych skutków ubocznych szczepienia. Zachęcony tym sukcesem Hilary Koprowski sam przyjął szczepionkę oraz jego współpracownicy. Następnie przeprowadził próbę kliniczną na 20 dzieci. Do 1960 r. szczepionkę Koprowskiego przyjęło 13 mln ludzi.

Obecnie szczepionka na polio zawiera inaktywowane wirusy i jest podawana drogą iniekcji podskórnie lub domięśniowo. Zgodnie z kalendarzem szczepień, podaje się dziecku w pierwszych miesiącach życia 3 dawki, a następnie w 6 r.ż. dawkę przypominającą. Szczepionka jest bezpieczna i rzadko pojawiają się zaczerwienienia, ból lub obrzęk w miejscu podania.

Niestety coraz mniej osób szczepi swoje dzieci. Jest to niebezpieczny trend, ponieważ wirus nie został zupełnie pokonany. Co roku mamy informacje odnośnie zakażeń w różnych częściach świata, gdzie dostęp do szczepień jest mniejszy (w 2020 r. tylko w Pakistanie i Afganistanie- 1401 przypadków, a w 2021 już w Nigerii- 269 przypadków, Afganistanie- 115 przypadków, Tadżykistanie- 33, Południowym Sudanie-24, Pakistanie-23). Im mniej osób zaszczepionych, tym większe prawdopodobieństwo zawleczenia choroby z innego miejsca. W 2020 roku UNICEF Polska wysłało do Ministerstwa Zdrowia apel o podjęcie zdecydowanych działań w kierunku przywrócenia "odporności zbiorowej" w wyniku szczepień w różnych chorobach. 

Niestety ilość dezinformacji rośnie, a mówienie że szczepionki są bezpieczne (zgodnie z prawdą), powoduje wylewanie się fali hejtu. 

https://szczepienia.pzh.gov.pl/zachorowania-na-poliomyelitis-na-ukrainie/

https://www.aotm.gov.pl/media/2021/01/Polio-4_km_wersja-final.pdf

https://pl.wikipedia.org/wiki/Choroba_Heinego-Medina

Komentarze