Przejdź do głównej zawartości

Dlaczego inne epidemie takie jak np. SARS-CoV w 2002 czy MERS-CoV 2013 roku udało się opanować szybciej ?

SARS-CoV, MERS-CoV i SARS-CoV 2 to wirusy pochodzenia zwierzęcego. Pierwszy pojawił się jesienią 2002 roku w Chinach, szybko rozprzestrzenił też na inne państwa i kontynenty. Śmiertelność w wyniku zakażenia wirusem zespołu ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej wykazano na 11%. Na szczęście okazał się jednak jednosezonowym zagrożeniem i od 2004 roku nie odnotowano przypadków zakażenia. Wirus MERS-CoV (wirus bliskowschodniego zespołu niewydolności oddechowej) pojawił się w 2013 roku na Bliskim Wschodzie, jest zoonozą (chorobą odzwierzęcą), którą człowiek może zarazić się w wyniku kontaktu z wielbłądami, a także pijąc surowe wielbłądzie mleko. Charakteryzuje się bardzo wysoką śmiertelnością, na poziomie 35% Zakażenia tym wirusem odnotowuje się nadal, głównie na półwyspie Arabskim.

Dlaczego więc nie potrafimy opanować pandemii SARS-CoV 2?
Wszystkie trzy wirusy wydają się bardzo podobne, no i pod wieloma względami są, jednak jest kilka elementów, które je różnią, jednak sprawa jest zbyt świeża, aby być co do wszystkiego pewnym w 100% (jak to przy badaniach naukowych).

  1. Wysoka śmiertelność
Wysoka śmiertelność przy zakażeniu wirusem to czynnik samoograniczający jego rozprzestrzenianie. Im więcej osób ginie w wyniku zakażenia, tym trudniejsze dla wirusa jest rozprzestrzenianie się. 

  1. Charakterystyka objawów
We wszystkich trzech przypadkach są to głównie objawy ze strony układu oddechowego, objawy grypopodobne. Jednak nie jest to zbyt charakterystyczne, np. o ile przy zakażeniu SARS-CoV obserwowano występowanie gorączki u 99% chorych, o tyle w zakażeniu SARS-CoV 2 gorączkę obserwuje się w 50-80% przypadków (w zależności od źródła).W zakażeniu SARS-CoV i MERS-CoV najczęstszymi objawami pozapłucnymi była biegunka. Im mniej charakterystycznych objawów tym znowu, trudniej rozpoznać zakażenie i zastosować izolację chorych.

  1. Współczynnik reprodukcji R0
To taka wartość, która mówi ile osób może zakazić jedna osoba zakażona. W przypadku SARS-CoV mamy współczynnik wahający się od 0,3 do 4, MERS-CoV 0,3-1,3, natomiast SARS-CoV 2 to aż 3-4. Każda wartość współczynnika powyżej 1 danego patogenu wiąże się z możliwością wywołania epidemii. 

  1. Czas od zakażenia do wystąpienia objawów
Wirus MERS-CoV daje objawy chorobowe często już po 3 dniach od zakażenia, najczęściej poniżej 12 dnia od zakażenia. Wirus SARS-CoV dawał objawy chorobowe po mniej więcej 5-6 dniach od zakażenia, często dużo wcześniej, więc dużo łatwiej było “wyłapać” osoby zakażone i zastosować ich izolację. Natomiast w przypadku SARS-CoV2 mamy występowanie objawów między 3 a 14 dniem od zakażenia, a czasem nawet do 21 dnia po. 

  1. Nosicielstwo bezobjawowe
W każdym przypadku występuje nosicielstwo bezobjawowe, jednak:

  1. Zjadliwość, wirulencja, możliwości replikacyjne wirusa
Szacuje się, że potencjał replikacyjny (szybkość namnażania się wirusa w komórkach gospodarza) jest wielokrotnie większy niż pozostałych dwóch wirusów. Świadczy o tym wysoki współczynnik reprodukcji, wiele osób może zarazić jedna chora osoba, o nosicielach bezobjawowych nie wspominając.

  1. Zmienność genetyczna
Wirusy, których materiałem genetycznym jest RNA (tak jak w przypadku wymienionych) charakteryzują się dość dużymi możliwościami mutacyjnymi. Najlepszym przykładem jest tutaj porównanie do wirusa grypy, dla którego szczepionkę trzeba przygotowywać co roku nową, opierając się na modelowaniu komputerowym, bo musimy przewidzieć jakie zmiany mogą zajść w materiale genetycznym wirusa, zanim się on pojawi. Szacuje się, że wirus SARS-CoV nie stał się sprawcą światowej pandemii między innymi dlatego, że powstałe w wirusie mutacje spowodowały spadek jego możliwości replikacyjnej, a tym samym możliwość zakażania. W przypadku nowego wirusa SARS-CoV 2 mamy już początkowe doniesienia o tzw. hotspotach (miejscach w genomie najbardziej podatnym na zmienność genetyczną). Izolowany materiał genetyczny wirusa z Azji, Europy czy Stanów Zjednoczonych, różni się, niewiele, ale jednak. Będzie to miało duże znaczenie w przypadku opracowania szczepionki. Ponadto może się też zdarzyć, że jakaś mutacja spowoduje spadek możliwości replikacyjnych wirusa, analogicznie do SARS-CoV, co oczywiście byłoby dla człowieka najkorzystniejsze.

  1. Komórki atakowane przez wirusy
Te trzy wirusy wnikają do komórek nabłonka oddechowego, które stają się dla nich gospodarzami, co oznacza, że wbudowują materiał genetyczny w daną komórkę. Dzięki możliwościom replikacyjnym komórki gospodarza, wirusowy materiał genetyczny zostaje namnożony, a następnie wykorzystując dalej zdolności komórek cząsteczki wirusa są składane i uwalniane, przez co mogą infekować kilka kolejnych komórek, w których będą się namnażać kolejne cząstki wirusa albo podczas kichania i kasłania wydostaną się na zewnątrz “szukając” nowego gospodarza.
Wirus SARS-CoV i SARS-CoV 2 łączą się z receptorem ACE2 (receptor dla angiotensyny 2) na komórkach nabłonka oddechowego, jednak pojawiają się doniesienia, że SARS-CoV 2 może łączyć się także z innymi receptorami na powierzchni komórek nabłonka oddechowego, co daje mu przewagę w możliwości infekowania i namnażania się w komórkach gospodarza.

Krótkie pytanie, długa odpowiedź. Mam nadzieję, że na obecną chwilę wyczerpałam temat.

Komentarze